KOSZARY SEJNEŃSKIE

Koszary suwalskie otaczają miasto z czterech stron, rozmieszczone wzdłuż dawnych dróg wylotowych. Aby zwiedzić wszystkie w ciągu jednego dnia, najlepiej skorzystać z roweru lub hulajnogi, ponieważ odległości między poszczególnymi kompleksami są znaczne. W centrum miasta warto odwiedzić dawny budynek Komendy Garnizonu i Rejonowej Komendy Uzupełnień (przy ul. Chłodnej 2), były Dom Żołnierza Garnizonu (ul. Chłodna 11) oraz Podoficerskie Kasyno Garnizonowe (ul. Marii Konopnickiej 8). Park Konstytucji 3 Maja, gdzie kiedyś grały orkiestry wojskowe, i ul. T. Kościuszki, niegdyś miejsce defilad i centrum życia miasta, również zasługują na uwagę.

Zwiedzanie koszar można rozpocząć od ul. Sejneńskiej, gdzie w 1857 roku wybudowano pierwsze drewniane baraki dla rosyjskiej piechoty. W latach 70. XIX wieku zastąpiono je murowanymi budynkami dla pułku kawalerii. Po 1876 roku kompleks zajmował 16 hektarów i obejmował m.in. budynki mieszkalne, stajnie, kasyno oficerskie, kuźnię, magazyny oraz ambulans weterynaryjny. Na przeciwległej stronie ulicy, w miejscu obecnej bursy, w 1900 roku wzniesiono cerkiew pułkową św. Jerzego, zburzoną w latach 60. XX wieku.

W czasie I wojny światowej koszary były zajmowane przez wojska niemieckie, które zdewastowały je przed opuszczeniem miasta. Po odzyskaniu niepodległości kompleks przejęło Wojsko Polskie. W 1920 roku rozpoczęto tu formowanie kompanii suwalskiej oraz szwadronu jazdy, które brały udział w działaniach wojennych. W okresie międzywojennym koszary stały się siedzibą 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich im. płk. Jana Kozietulskiego. W latach 30. zbudowano nowoczesną krytą ujeżdżalnię i strzelnicę pułkową. Oficjalnie kompleks nazwano Koszarami Marszałka Piłsudskiego, choć potocznie wciąż używano nazwy „koszary sejneńskie”.

Przy głównej bramie koszar, w 1930 roku odsłonięto popiersie płk. Kozietulskiego, a w latach 30. w dawnej stajni uruchomiono Kino-Teatr Żołnierski. Obecnie na ścianach budynków wciąż można odnaleźć napisy pozostawione przez żołnierzy. W 2020 roku odsłonięto tablicę upamiętniającą stulecie 3 Pułku Szwoleżerów Mazowieckich.

Dawne koszary zostały częściowo przebudowane i zaadaptowane na inne cele. Budynek dawnego kasyna oficerskiego oraz mieszkanie dowódcy pułku służą dziś jako siedziba Zespołu Szkół Sióstr Salezjanek. Dawne budynki koszarowe mieszczą szkoły, a miejsce krytej ujeżdżalni zajmuje obecnie Szkoła Podstawowa nr 6 oraz Zespół Szkół nr 4. Warto także zwrócić uwagę na głaz poświęcony żołnierzom 41 Pułku Piechoty Armii Krajowej oraz tablicę upamiętniającą ochotników z 201 Ochotniczego Pułku Piechoty. Zachowane elementy dawnej infrastruktury, takie jak fragmenty stajni, kuźnia czy Kino-Teatr Żołnierski, przypominają o militarnej przeszłości tego miejsca.